Нагадаем, малады чалавек, які перасоўваецца на калясцы, некалькі месяцаў таму збіраўся ляцець у Эстонію для ўдзелу ў навучальным візіце. Бок, які запрашае, пры куплі авіябілетаў папярэдзіў, што пасажыр мае патрэбу ў адмысловым абслугоўванні. Супрацоўнікі аэрапорта гарантавалі даць Яўгену спецыяльную каляску, без якой немагчымае бяспечнае перамяшчэнне да свайго месца ў самалёце.
На справе аказалася інакш: ад трапа ў салон пасажыра транспартавалі не на адмысловай калясцы, а на “крэсліцы з чатырма коламі”.
– Такі сродак перамяшчэння небяспечны для мяне, ён не абсталяваны рамянямі бяспекі і рэгуляваннем па вышыні. З-за сваіх фізічных асаблівасцяў у выпадку падзення я не змагу згрупавацца. Падзенне можа для мяне скончыцца смяротным зыходам, – адзначае Яўген Шаўко.
Паводле словаў пацярпелага, на яго просьбы і заўвагі супрацоўнікі аэрапорта рэагавалі вельмі негатыўна, дазваляючы сабе непрыемныя выказванні ў ягоны адрас.
Яўген Шаўко падаў пазоў у суд супраць РУП “Нацыянальны аэрапорт Мінск” з патрабаваннямі пакрыць маральную шкоду ў памеры 10 мільёнаў беларускіх рублёў і пазбавіцца ад “крэсліцаў на колах”, замяніўшы іх сучаснымі каляскамі, спецыяльна прызначанымі для транспартавання пасажыраў, якія маюць абмежаваную мабільнасць, ад трапа ў салон самалёта.
Справа цягнулася некалькі месяцаў, папярэдне аэрапорт быў згодны на міравое пагадненне і задавальненне пазову істца. Аднак на апошнім судовым паседжанні супрацоўнікі аэрапорта адмовіліся ад міравога пагаднення, спаслаўшыся на тое, што правядуць мадэрнізацыю наяўных у іх калясак і ўжо купілі шэсць новых. Рашэннем суда было пастаноўлена пакрыць пазоўніку маральную шкоду ў памеры 5 мільёнаў рублёў.
– Тое, што адбылося з Яўгенам – гэта, насамрэч, штодзённая сітуацыя. На якасць абслугоўвання ў сталічным аэрапорце нам неаднаразова скардзіліся як нашы замежныя калегі, так і беларускія пасажыры, якія маюць патрэбу ў дадатковай дапамозе падчас пасадкі, – каментуе сітуацыю эксперт Офіса па правамлюдей з інваліднасцю Сяргей Драздоўскі. – Яўген – адзін з нямногіх, хто набраўся мужнасці і сіл, і звярнуўся ў суд для абароны сваіх правоў, ведаючы, што судовая цяжба – справа не аднаго дня.
Дарэчы, аэрапорт у супрацоўніцтве з зацікаўленымі арганізацыямі два гады таму распрацаваў свой уласны стандарт абслугоўвання людзей з абмежаванай рухомасцю. Гэты стандарт быў парушаны пры абслугоўванні Яўгена Шаўко, звяртае ўвагу спецыяліст Офіса.
У міжнароднай практыцы ёсць тэхналогія пасадкі і высадкі пасажыра на калясцы на борт самалёта.
– У міжнароднай практыцы пасажыраў-калясачнікаў першымі падымаюць у салон, а выходзяць калясачнікі апошнімі. Такім чынам, калі пасажыры садзяцца, калясачнік ужо ў крэсле, калі выходзяць – яшчэ ў крэсле. Гэта не дастаўляе дыскамфорту – ні маральнага, ні фізічнага, – адзначае старшыня Цэнтральнага праўлення грамадскага аб’яднання “Беларускае таварыства інвалідаў” Уладзімір Патапенка. – З маёй практыкі – міжнародныя авіяперавозчыкі і аэрапорты заўсёды вельмі спагадліва рэагуюць на просьбы, ветлівыя ў абслугоўванні, у тым ліку, таму, што клапоцяцца пра рэпутацыю... Чаму ў нас не так?
Уладзімір Патапенка таксама звяртае ўвагу на тое, што грамадскія арганізацыі, якія працуюць з людзьмі, што маюць інваліднасць, гатовыя да канструктыўнага дыялогу. Гэта значыць, яны заўсёды бязвыплатна могуць пракансультаваць аб тым, як умовы абслугоўвання ў грамадскіх месцах зрабіць больш даступнымі для розных катэгорыяў грамадзянаў, зыходзячы з рэальных патрэбаў і праблемаў людзей з інваліднасцю.